Krywań

Krywań (Krivań, 2494 m). Najwyższy wierzchołek Liptowa, opiewany w zbójnickich pieśniach i legendach — szczyt, jak mówi J. G. Pawlikowski, o b. indywidualnej fizjonomii. Narodowa góra Słowaków, którzy od r. 1841 urządzali tu patriotyczne wycieczki (narodne yychadzky). Ściany opadają wprost w głębokie doliny, wskutek czego deniwelacje dochodzą do 1300 m. Interesująca fauna alpejska („najbogatszy w ptaki alpejskie i kozy dzikie” — K. Wo- dzicki 1851). Od w. XV poczynając wydobywano w Krywaniu metale kolorowe, m. in. antymonit i złoto — aż po wysokość 2100 m. „Pudziemy pod Krzywoń, hań mnoho śrebła i złota gnije, będziemy sukać” — mawiał Sabala. Z 2 poi. XVIII w. znanych jest ok. 8 wejść turystycznych na szczyt (I notowane: J. A. Czirbesz z tow. 1773). W r. 1805 był tu S. Staszic, 1840 król saski Fryderyk August II, którego pobyt upamiętniono 1841 pomnikiem (ostatecznie zniszczonym 1861). I wejście zimowe: T. Wundt i J. Horvay 1884. Krywań jest częstym motywem w sztuce Słowaków, także w kulturze ludowej Liptowa i Podhala. Nazwa w druku 1639 (D. Frólich), w wymowie starych Podhalan „Krzywoń” (Krzywńń).