Wokół Szczyrbskiego Jeziora

Szczyrbskie Jezioro zalicza się do najładniejszych stawów tatrzańskich. Jego bogato rozwiniętą linię brzegową obiega wygodny chodnik spacerowy, zazwyczaj pełen wczasowiczów i kuracjuszy. Bujna roślinność, woda, wspaniałe górskie panoramy. 2,5 km, 30 min., krokiem spacerowym — 40 min. Szczyrbskie Jezioro (Strbske pleso, 1346 m) zajmuje depresję w najpotężniejszym po pd. stronie Tatr spiętrzeniu moren, usypanych przez połączone lodowce młynicki i mięguszowiecki. Zamknięte jest wałem moreny czołowej, wznoszącej się 15-20 m ponad lustro wody. Staw ma wymiary 640 x 600 m, 19,76 ha powierzchni} (piąte miejsce w Tatrach), 19-20 m głębokości (aż w 3 punktach dna) i 1130000 m3 pojemności. Woda ma kolor żółto-zielony i przezroczystość 9 m (pomiary L. Sawickiego, 1909). Dzięki pd. wystawie posiada bogatą florę i obfity plankton (badania S. Minkiewicza 1909). Odpływu staw nie wykazuje, woda przesiąka jednak przez grunt głównie do systemu Młynicy. Wzmiankę o Szczyrb- skim Jeziorze można znaleźć już u D. Frólicha w r. 1644. Kiedy w r. 1848 po zniesieniu pańszczyzny jezioro nadano chłopom ze Szczyrby, ci odmówili przyjęcia: „Na co nam taka młaka — protestowali. — Chyba żeby spuścić wodę i na dnie urządzić pastwisko!” Nad pd. brzegiem leży osiedle Szczyrbskie Jezioro. Zatoriione stawki w okolicy, tzw. mozgrowiska, badał w 1. 1890-91 nasz geograf, A. Rehman. Spacer zaczynamy od pd.-zach. brzegu, gdzie znajdowała się do niedawna końcowa stacja kolejki elektrycznej. Wzdłuż pd. brzegu ciągnie się na morenie kompleks dawniejszych budynków hotelowych, w r. 1948 przekształconych w zespół sanatoryjny „Hviezdoslav“ (320 miejsc), leczący astmę. Na pn. wspaniała **panorama Tatr Wysokich (rysunek). Nad pd.-wsch. zatoką kąpielisko (woda na powierzchni nagrzewa się w lecie do 16°, wyjątkowo do 20°) oraz przystań łódek, a dalej — stare i dość prymitywne domy wycieczkowe „Tućek“ i (niewidoczny) „Sokol“. Z jeziora wystają głazy morenowe, przywleczone tu przez lodowce. W pobliżu stawu piramida nowego hotelu. Chodnik skręca lukiem w lewo i wiedzie nad pn. brzegiem. Wznosi się nad nim wal morenowy leżący w przedłużeniu grani Soliska (2404 m), ogołocony z lasu przez wichurę w r. 1941. Nad grzbietem sterczy w górze stalowa konstrukcja rozbiegu nowej skoczni. W 1. 1943-44 zbudowano stąd wyciąg pod Przednie Solisko, który w r. 1969 został częściowo rozebrany. Ładny widok ku pd. na jezioro 1 budynki nad nim.Pn.-zach. brzegi są wyższe i zalesione. Poza walem 1393 m leży tam Ślepy Stawek. Wśród drzew pojawiają się płaty rosłej kosówki. W zach. toń wrzyna się uroczy naturalny półwysep. U stóp brązowego pomnika spoczywają polegli w walkach z Niemcami kpt. J. Raso (26 IX 1944) i kpt. Śt. Moravka. Wzdłuż pd.-zach. brzegu dochodzimy do dziecięcej lecznicy „Solisko” (70 łóżek) i do punktu wyjścia spaceru.