Z Podbrańskiej na Tomanową Przełęcz

Wojennym szlakiem partyzantów i kurierów polskiego podziemia. Piękne widoki, ciekawe formy morfologiczne terenu. Długość trasy 14,5 km, różnica poziomów 750 m — 4.45godz. Zn. żółte, później czerwone. Z Podbańskiej (Podbanske, 940 m) d. 177 dnem Doi. Cichej 179a 10 km do rozdroża poniżej wylotu Doi. Tomanowej Liptowskiej — 2.45 godz. D. 177 wiedzie dalej na prawo od Cichej Wody. Od drogowskazu w lewo, po 100 m przekraczając Cichą Wodę, na pokrytą łanami szczawiu płaśń ponad spływem Cichej Wody z Tomanowym Potokiem Liptowskim (1182 m). Z polany 100 m drogą, po czym (uwaga!) w lewo na ścieżkę i nią przez zarośla i las w skalny jar, do którego spada z progu Tomanowa Siklawa (ok. 1250 m — 6 m wysokości). Perć opuszcza jar zakosami i wyprowadza na dużą Polanę pod Jaworem (1240-1300 m), z której pięknie widać górny odcinek Doi. Cichej z wieżycą Świnicy w tyle. W górze wznoszą się wapienne Jaworowe Skałki. obecnie bieg potoku i komplikujące morfologię terenu. Mimo prostej jednoosiowej budowy dolina jest b. malownicza. „W tych rozpadlinach granitu zastaje zwiedzający niejeden piękny a dziki widok“ — pisał w r. 1856 L. Zejszner. Nazwę doliny tłumaczył zoolog M. Nowicki: „W Dolinie Kamienistej nie ujrzysz prawie ani piędzi równego murawnika; wszystko szczery kamieniec.” W górnym kotle idealne tereny narciarskie. W połowie długości doliny, u podnóży wypiętrzenia Szerokich Upłazów (1991 m) leży częściowo już zarośnięta lasem Polana Kamienista (1300-1350 m) — niegdyś pełne ruchu centrum obszaru pastwiskowego wsi Wychodna (ok. 1930 r. pasło się tu 140 wołów). Lasy w dolinie są zniszczone lawinami i urywają się b. nisko. Miejscami rosną one na blokowiskach, tworząc pełne uroku „wantule”. Szlak wznosi się teraz stromiej pośród gąszczy kosodrzewin, obficie przerośniętych malinami. Płynący na prawo od ścieżki potok tworzy ładny wodospad. Powyżej niego, na wysokości 1600 m łączą się potoki z górnego leja żródliskowego. Ścieżka przewija się poniżej wodospadu na orograficznie lewą stronę doliny, w tej części zw. Wierch- kamienistą. Wśród kęp kosówki i muraw halnych podchodzimy ok. 15 min. ku górze. Przekroczywszy boczny potoczek perć dźwiga się paroma zakosami na spłaszczenie górnego zaczątkowego kotła polodowcowego (na prawo źródło). Dnem kotła 10 min. połogo do grzbietu, stanowiącego granicę państwową. 8 km Przełęcz Pyszniańska (Pyśne sedlo, 1788 m) — z Podbańskiej 3.30 godz. Z przełęczy otwiera się piękny i interesujący *widok na Doi. Kościeliską z ciemnymi lasami i bielą wapiennych turni. W dole leży Doi. Pyszna z polaną tej samej nazwy — obecnie rezerwat ścisły TPN. Wypad na Kamienistą. Od wsch. dźwiga się nad Przełęczą Pyszniańską wyniosła Kamienista. Perć wiedzie bądź samym granicznym grzbietem, bądź też na prawo od niego. Teren porastają zwarte murawy situ skuciny i boimki dwurzędowej, wśród których kwitną sasanki, jastrzębce, dzwonki alpejskie. Szczyt (2126 m) osiągamy w 1 godz. (4-40 min.) licząc od przełęczy. Panorama warta jest wysiłku podejścia — szczególnie pięknie widoczna jest grupa Krywania. Ku pn. wsch. grzbiet obniża się siodłem (1906 m) i rozcięty jest najwspanialszym w Tatrach *rowem graniowym. Z Przełęczy Pyszniańskiej za zn. czerwonymi ku zach. w górę 180d na lewo od krawędzi grzbietu, który ku pn. obrywa się trawiasto-skalistymi stromiznami. Z lewej ciągną się kotliny do późnej wiosny wypełnione śniegiem. Z początkiem lata połyskują tu liczne stawki — jest ich 10 do 12, z czego okresy suszy przetrzymują zaledwie 2 (70 i 30 m2 powierzchni). Grzbiet staje się bardziej stromy. Nietypowy punkt zwornikowy znajduje się na pn. zboczu Błyszcza, 50 m od jego niepozornego wierzchołka. Ku pn. zach. zbiegają stąd d. 182 i 185. 9 km Błyszcz (2158 m). Z przełęczy 1 godz. Zwracamy się teraz ku pd. ostrym skalisto-trawiastym grzbietem, niebiesko znakowaną percią. 14,5 km Bystra (Bystra, 2248 m). Z Błyszcza 18 min., z Przełęczy Pyszniańskiej 1.15 godz., z Podbańskiej 4.45 godz.