Z Orawic do Brestowej

Droga o dużym znaczeniu dla polskich turystów jako piesze dojście w rejon Doi. Zuberskiej. Łączy ona 2 kotliny podgórskie — Orawicką (w dzisiejszym znaczeniu) Doi. Podbielską, miała tu bowiem aż po 2 poi. XIX w. swe pastwiska wieś Podbiel z Orawy. Pasały tu i inne wsie orawskie, a pasterstwo ma w tym rejonie — w odróżnieniu od Tatr Liptowskich — dokumentację źródłową, sięgającą wstecz po r. 1615. Doi. Zuberska była ulubionym łowiskiem myśliwych zakopiańskich. W Rohaczach „ryli“ jesienią świstaki, w lasach polowali na niedźwiedzie, które tu miały jedną z tatrzańskich ostoi. Badania naukowe zapoczątkował w r. 1813 G. Wahlenberg. Turystykę uprawiali głównie goście z Polski — K. Łapczyński, T. Chałubiński, M. Karłowicz, M. Zaruski i wielu innych. Popularne cele stanowiły Rohacze i Osobita. Kwaterowano w domku strzeleckim pod Rakoniem, pierwsze schroniska wystawił KĆST w 1. 1929 i 1934. W zimie 1944/45 Doi. Zuberska była ważnym gniazdem partyzantki radzieckiej i słowackiej. W początku grudnia 1944 r. w obozie „Ro- hacze“ stacjonowało ok. 1200 partyzantów, ze sztabem na Zwierówce. Po hitlerowskiej akcji pacyfikacyjnej 8 XII 1944 r. w leśnej chatce na Skrajnym Salatynie mieścił się „szpitalik” partyzancki, z którego rannych ocaliła wyprawa TOPR. W ostatnim czasie rejonem Doi. Zuberskiej zajęto się bliżej, opracowując w r. 1962 ogólny plan zagospodarowania, a w 1. 1966-67 konkretne projekty ośrodków wypoczynkowych — głównego na Zwierówce (1200-1650 miejsc) i wysuniętego — w Doi. Rohackiej (620-820 miejsc). Realizację zaczęto w 1. 1967-70 od budowy szosy pod Rakoń i wyciągu pod Przedni Salatyn. Walory turystyczne i narciarskie tego rejonu są wyjątkowe — warto by o tym pamiętali turyści polscy, dla których jest on stosunkowo łatwo osiągalny (autobusem z Chochołowa na Zwierówkę jest 54 km — d. 200, bliższe drogi piesze wiodą przez Orawice). Główną bazę wypadową stanowi Zwierówka (schronisko, domki campingowe), tu także mieści się centralna dla Tatr Zachodnich stacja ratunkowa HS (tel. 95 36); stały punkt ratowniczy ma ona nad Niżnim Stawem Rohackim. Z dawnego Schroniska Rohackiego (d. 207) ocalał budynek tzw. narciarni (od 1971 bufet). Wylotowe partie doliny obsługuje wieś Zuberzec (stacja turystyczna, kwatery prywatne). Obozowiska publiczne znajdują się w lesie w pobliżu Zwierówki i opodal leśniczówki Brestowa.