Wielka Turnia i Wołoszyn

Wielka Turnia (1847 m). Nieznaczny występ z grzbietu Czerwonego Wierchu, obrywający się ścianą 350-370 m wysokości. Silnie pofałdowane wapienie jurajskie i kredowe jednostki Czerwonych Wierchów. Zrównanie szczytowe uważane jest za fragment rzeźby przedlodowcowej. Na upłazkach „zaskakująco różnorodny świat roślinny” (B. Pawłowski i K. Stecki). Bogata fauna mięczaków. Murawy pod wierzchołkiem i w ścianach (!) były wypasane. Zakopianie polowali w nich na kozice — 1881 w polowaniu takim uczestniczyli K. i W. Tetmajerowie. Przez urwisko poprowadzono kilka dróg wspinaczkowych. Częste wypadki turystów błądzących w rejonie Czerwonych Wierchów (najgłośniejszy — A. Szystowskiej 1912). U podnóży pn. filara figura żelazna z r. 1892. Nazwa stara. Wołoszyn (ok. 2155 m). 3-kilometrowy potężny grzbiet rozdzielający doliny Roztoki i Waksmundzką. Kilka skalnych garbów o wysokości wzrastającej ku pd. zach.: 1901, 2039, 2090, 2117, ok. 2155 m. Pd. zbocza, zjeżone skałkami („szczoty”), mają 500-700 m wysokości i są pocięte niezwykle lawiniastymi żlebami. Z punktu 2039 m wyrasta grań zakończona dzikim wyskokiem Turni nad Szczotami (1735 m). Wołoszyn stanowi jeden z najcenniejszych przyrodniczo masywów Tatr (rezerwat od 1936 i 1954). Pierwotne drzewostany górnoreglowe sięgają po 1650 m, wspaniale są urwiskowe bory limbowe (badane od 1936). Mają tu główną w TPN ostoję niedźwiedzie (stałe gawry), żyją też kozice i świstaki. Trawiaste upłazy wypasali górale po sam grzbiet. Turyści odwiedzali w XIX w. oba krańce masywu, piękno całej grani „odkrył” W. Gadowski, który 1903 od niej rozpoczął budowę Orlej Perci. Wołoszyn szczególnie lubił A. Strug, który był na nim 9 razy. Nazwa „Wołosczynska” występuje w nadaniu z r. 1637, „Wołoszyni górę“ wzmiankuje S. Staszic 1810.