Przez Dolinę Cichą na Zawory

Dol. Cichą każdy polski turysta widuje z Kasprowego Wierchu, mało który jednak dziś zwiedza jej wnętrze. Wycieczka jest interesująca i mimo długości trasy (17,5 km) nie nużąca. Różnica wzniesień 940 m — 5.45 godz. Zn. żółte, dalej czerwone. Od mostu w Podbańskiej (Podbanske, 940 m) 150 m do rozdroża po wsch. stronie. Od łuku szosy (d. 175d) oddziela się tu ku pn. wsch. droga bita, wiodąca za zn. żółtymi na prawo od płynącej przez lasy Białej Liptowskiej. Pn.-zach. zbocze doliny dźwiga się stromiej, wsch. tworzy niski fliszowy grzbiet Wielkiej Palenicy (1150 m). 2 km rozdroże u połączenia Doi. Cichej z Doi. Koprową (970 m). W widłach dróg głaz ku czci poległych partyzantów, w lesie ukryte zabudowania gajówki. Z Podbańskiej 30 min. Droga przekracza po 200 m Koprową Wodę, a po następnych 200 m — Potok Krzyżny. Rozciąga się tu Niżnia Polana Cicha (970-1000 m). Z lewej strony domek, z prawej kamień upamiętniający zwycięską potyczkę z Niemcami stoczoną w listopadzie 1944 r. przez oddział zgrupowania „Vysoke Tatry“, dowodzony przez W. Achmedulina. Dol. Cicha ma dalej kierunek pn. i wcina się między lesiste dołem ramiona Hliny i Krzyżnego Liptowskiego (tzw. Szczyty, 1453 m). Zbocza nie są skaliste, a obszerny żłób doliny zasypany jest piargami i zwietrzeliną naniesioną przez potoki. Od zach. wcina się najpierw żleb Skałka, a 1 km dalej Suchy Żleb. Droga przybliża się do potoku, w lecie zwykle pozbawionego wody, załamując się ostro w lewo (1012 m), a potem znów w prawo. Od prawej opada tu spod Wielkiej Kopy Koprowej (2052 m) doi. Koprowica w wyższych partiach posiadająca piękne drzewostany limbowe. Stożek napływowy u jej wylotu zajmuje zarastająca już Wyżnia Polana Cicha (1020- -1100 m). Z Podbańskiej dotąd 4,5 km—1 godz. Cały ten rejon Doi. Cichej znany jest z wielkich lawin: stoki wybiegają w piętro hal, a naturalne granice zasięgu lasu i kosodrzewiny są silnie obniżone przez pasterstwo. Powyżej ujścia Hliny (6 km) oś Dol. Cichej zaczyna się zwracać ku pn. wsch. Z lewej dźwiga się lesisty Hlinik (Hlinska kopa, 1500 m), znany z tytułu książki H. i J. M. Rytardów (1933). Na pd. widać grań nad Doi. Goryczkową. 8,5 km Ubogie Polany (1130-1200 m), zagospodarowane kiedyś przez wieś Kokawę, a w dokumentach notowane już w r. 1670. Głaz pamiątkowy naprzeciw domu informuje, że w r. 1944 stacjonował tu jeden z oddziałów brygady partyzanckiej „Za Slobodu Slovanov“, dowodzony przez L. Befio. Od pn. zach. uchodzi spod Tomanowej Polskiej (1978 m) Doi. Jaworowa Liptowska, od pd. wsch. — spod Wielkiej Kopy Koprowej (2052 m) — Doi. Szpania, obie znane z katastrofalnych lawin (w marcu 1956 r. badano tu lawiniska o objętości 288 i 270000 m3). Cichy Potok ma już ponownie wodę i wypełnia dolinę wesołym szumem. 10 km rozdroże (1220 m). Z Podbańskiej dotąd 2.45 godz. (^1.50 177c godz.). W lewo odgałęzia się d. 179 do Doi. Tomanowej. Zn. żółte trzymają się nadal dobrej drogi jezdnej, która wraz z całą doliną łagodnie skręca w prawo. W tyle widać teraz Doi. Tomanową Liptowską wraz z Tomanową Przełęczą (1686 m), na wsch. wyłania się smukła piramida *Świnicy (2300 m). Mijamy polanę Liptowski Koszar. Potok płynie po skałach, tworząc kaskady i baniory. Dolina jest głębsza, a jej żłób ma dość wyraźny profil polodowcowy — w kształcie szerokiej litery „U“. Na zbocza wchodzą stożki nasypowe, łączące się w rozległe pokrywy piargowe, ujarzmiane przez kosówki i las. 12 km mostek na Cichej Wodzie (1260 m). Od poprzedniego 177d rozdroża 30 min. (|25 min.), z Podbańskiej 3.15 godz. (J.2.15 godz.). Kończy się szeroka droga jezdna. W lewo długim skosem odbiega d. 178. Drożyna wiedzie teraz na lewo od potoku. Las na pn. zboczu pocięty jest lawinami na smugi i kępy. Trawiaste stoki były kiedyś intensywnie wypasane. L. Zejszner wspomina stąd w r. 1856 liczne stada owiec i koni oraz łany szczawiu końskiego. „Szałasy w tej dolinie — pisze — mają bardzo malowne serniki; stoją te szczególne budynki na 4 potężnych słupach z daszkiem słomą powleczonym.” Wchodzimy w pas starodrzewu górnoreglowego, przerośniętego kosówką. Leży tu zadrzewiona w ostatnich latach Polana Wierchcicha (1380-1400 m), nad którą Doi. Cicha rozwidla się w 2 bliźniacze skały zw. Ścienkami. Za mostkiem zn. żółte opuszczają drogę i długim 1,5-kilometrowym skosem wznoszą się zboczami przez łączki oraz smugi lasu i kosówki aż na niezbyt wyraźną grzędę opadającą ku pd. zach. z Beskidu (2012 m), szeroko rozpłaszczoną w dole. Szlak wspina się wypukłością grzędy ok. 20 zakosami wśród bujnych traw i kosodrzewin — najpierw rosłych, wyżej coraz to niższych i tworzących mniejsze skupiska. Z drogi pełne uroku widoki na Doi. Cichą i jej górne kotły. Pod granią ścieżka opuszcza grzędę i ukośnym trawersem 0,2 km długości osiąga Suchą Przełęcz (1955 m). Stąd na wierzchołek Kasprowego Wierchu (1985 m) 10 min. Stacja kolejki linowej znajduje się po drugiej stronie granicy państwowej.